BẤT CẬP KỲ THI THPT QUỐC GIA 2015
Năm
2016, Bộ
GD&ĐT sẽ tiếp tục tổ chức kỳ thi thi THPT
Quốc gia 2 trong 1 trên cơ sở “rút kinh nghiệm” từ kỳ
thi 2015. Nhìn lại kỳ thi năm 2015 đã đạt được những kết quả tích cực như
mong đợi nhưng cũng không thể phủ nhận những tiêu
cực, hạn chế, thiếu sót từ khâu tổ chức thi, chấm thi cho đến kỳ xét tuyển.
Bởi lẽ cũng là năm đầu tiên áp dụng quy chế thi mới nên có không ít bất
cập, nhưng cũng không vì thế mà xem là không có gì, hãy cùng nhìn lại những
điều “chưa ổn” trong kỳ thi vừa qua.
Những điều đã làm được
Trước tiên, mục tiêu của kỳ thi thpt quốc gia là nhằm giảm tốn kèm
chi phí cho phụ huynh, gộp hai kỳ thi vào làm một cũng như tạo một sự
phân hóa giữa các thí sinh với nhau, từ đó sẽ phân loại các em vào các trường
tương ứng. Có lẽ về mặt tiết kiệm chi phí phần đã Bộ đã đạt được cũng như khâu
phân hóa học sinh, theo đánh giá sơ bộ thì đề thi năm nay có một sư phân hóa rất
lớn, nhưng thiếu công bằng, bởi lẽ câu dễ thì rất dễ dù dở giỏi gì cũng làm được
nhưng câu khó thì khó gặp nhiều lần so với mọi năm, do đó cái sự chênh lệch mức
điểm khá thấp, nhưng chỉ chênh lệch 0,25 thôi cũng đủ phân bậc học lực.
Bên cạnh đó việc hóa học sinh vào từng cấp trường đại học
tương ứng cũng như tránh tình trạng “học tài thi phận” đã diễn ra một cách khá
mĩ mãn. Nếu nhiều năm trước sự chênh lệch giữa trường Đại học top trên và top
dưới chỉ là một khái niệm thì ở kỳ thi thpt quốc gia 2015, khái niệm đã trở
thành thực tiễn khi mà trường top chỉ thật sự dành cho điểm cao chứ không còn
khái niệm hên xui ở đây. Nếu bạn điểm cao thì bạn sẽ là người làm chủ cuộc chơi
và trường top sẽ mở cửa chờ bạn từ từ bước đến, còn nếu bạn kém chăm chỉ thì dù
bạn có nộp hồ sơ sớm thì họ cũng sẽ từ chối bạn mà thôi.
Những điều chưa làm được
Áp
dụng rập khuôn chính sách, thiếu linh động
Trong
Quyết
định 3538/QĐ-BGDĐT ban hành ngày 09 tháng 09 năm 2014, quy chế tuyển
sinh đại học, cao đẳng hệ chính quy 2015 của Bộ giáo dục và đào tạo ban hành
ngày 26 tháng 2 năm 2015 kèm theo Thông
tư số 03/2015/TT-BGDĐT đã quy định rất rõ những chính
sách ưu tiên đối với người
có công với cách mạng, người dân tộc thiểu số cũng như công dân Việt
Nam ở từng khu
vực vùng miền được quy định tại Pháp
lệnh số 26/2005/PL-UBTVQH11 của Ủy
ban thường vụ Quốc hội về ưu đãi người có công với cách mạng, Nghị
định số 05/2011/NĐ-CP của Chính
phủ về Công
tác dân tộc. Đây là một chính sách nhằm xóa khoảng cách vùng miền, tạo
sự bình đẳng, cơ hội cho tất cả thí sinh cả nước đều có cơ hội bước vào cổng
trường đại học như nhau. Tuy nhiên sự hợp lý chỉ mang tính tạm thời, đó là khi
kỳ thi được tổ chức giống như năm 2014 trở về trước, nhưng với quy chế thi mới
2015 thì việc áp dụng quy chế ưu tiên công điểm đã trở một bất công, thậm chí
còn là vấn đề thời sự nóng khiến không ít nhà báo, giáo viên lên tiếng, đến cả
Bộ giáo dục cũng phải thừa nhận và hứa thay đổi trong cuộc họp với báo chí.
Mọi
năm việc thí sinh được cộng điểm sẽ rãi đều ra, cũng như đề thi có sự
phân hóa đảm bảo thí sinh khá thì điểm thấp, giỏi thì điểm cao nhưng với năm
2015 thì khoảng cách giữa thí sinh khá và giỏi chỉ chênh lệch 0,25 chưa kể các
thí sinh điểm cao nhờ cộng điểm không cần biết mình thích gì, quan tâm gì chỉ
biết đổ dồn vào trường top mà không quan tâm đến sức học bản thân, lấy đi cơ hội
đáng ra phải thuộc về người khác. Chính vấn đề trên đã gây ra những xôn sao khi
thí sinh thi bằng năng lực, điểm cao vẫn rớt một cách tức tưởi, ngậm ngùi chuyển
sang trường khác còn thí sinh chỉ nhờ cộng điểm lại đậu vào trường đáng lẽ ra
không thuộc về mình, để rồi một hệ lụy đáng tiếc đã xảy ra đó là học không lại,
đuối sức trước cổng trường đại học, khi mà cánh cổng này
không thật sự giành cho mình nhưng mình vẫn bám lấy cho bằng được, không quan
tâm sức học bản thân bao nhiêu mà cố bám cho bằng người để rồi tự mình chuốc lại
cái lụy.
Những
chính sách chưa thực tiễn
Song
song với những bất cập trong khâu cộng điểm của Bộ Giáo dục cũng phải kể đến sự
thiếu sót từ khâu ban hành luật, cụ thể có quy định trong thông tư số 24 sửa đổi,
bổ sung đối tượng ưu tiên của Quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng hệ chính quy
có quy định bổ sung đối tượng 03 (được cộng 2 điêm đối với bà
mẹ Việt Nam anh hùng, người hoạt động cách mạng trước 1/1/1945....Quy định
trên đã nhận không ít ý kiến trái chiều vì cho rằng nó thiếu thực tế, một chính
sách, quy định được ban ra phải đảm bảo tính thực tiễn trong đời sống vì luật
là nhằm tác động đến con người, luật phải thực hiện được chứ không phải chỉ là
trên lý thuyết. Thực sự thì liệu có bao nhiêu Bà
mẹ Việt Nam anh hùng dự thi đại học, bao nhiêu đối tượng theo quy định
nêu trên “đủ sức” để thi đại học và thi để làm gì? Chỉ 12 ngày sau khi ban hành
thêm quy định trên Bộ GD&ĐT đã phải xóa bỏ nhanh chóng.
Nhìn
lại kỳ thi
thpt quốc gia 2015 đã khép lại nhưng vẫn để lại trong lòng người, nhất
là giới học
sinh, tân sinh viên không ít băn khoăn, ngậm ngùi, có lẽ là một kỳ thi
đầu, là đợt “thử
nghiệm” nên sẽ không tránh khỏi những thiếu sót, nhưng liệu ở kỳ thi
thpt quốc gia 2016 có lặp lại những sai sót trên không vẫn là một câu hỏi.